ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤੀਆਂ ਦੀ ਕਿਸਮਾਂ

ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤੀਆਂ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੁਰੱਖਿਅਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ:

1. ਇਕਵਿਟੀ (ਸਟੌਕਸ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰਜ਼): ਇਕਵਿਟੀ ਜਾਂ ਸਟੌਕਸ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਮਲਕੀਅਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਿਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਇਕਵਿਟੀ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਹੋਲਡਰ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਫੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਬਣਦੇ ਹਨ।

2.  

3. ਬਾਂਡਜ਼: ਬਾਂਡਜ਼ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਬਾਂਡ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਜਾਰੀਕਾਰ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਵਿਆਜ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

4.  

5. ਡੇਰੀਵੇਟਿਵਜ਼: ਡੇਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਉਹ ਵਿੱਤੀ ਸਾਧਨ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਆਧਾਰਕ ਵਸਤੂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕੀਮਤ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟੌਕਸ ਜਾਂ ਕਮੋਡੀਟੀਜ਼। ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡੇਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ ਫਿਊਚਰਜ਼, ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਅਤੇ ਸਵੈਪਜ਼।

6.  

7. ਐਕਸਚੇਂਜ-ਟ੍ਰੇਡਿਡ ਫੰਡ (ETFs): ETFs ਉਹ ਨਿਵੇਸ਼ ਫੰਡ ਹਨ ਜੋ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਇੰਡੈਕਸ ਨੂੰ ਟ੍ਰੈਕ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿਫਟੀ 50 ਜਾਂ ਸੈਂਸੇਕਸ) ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਨਾਲ ਪਰਚੇਜ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

8.  

9. ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡਜ਼: ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡਜ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਇਕ ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੰਡ ਮੈਨੇਜਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੰਡੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

10.  

11. ਆਰੰਭਿਕ ਪਬਲਿਕ ਆਫਰਿੰਗਜ਼ (IPOs): IPOs ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਸ਼ੇਅਰਜ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਪੂੰਜੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕ IPO ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰਹੋਲਡਰ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਫੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਬਣਦੇ ਹਨ।

12.  

ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ

ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਕਲਪ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ:

1. ਰੀਅਲ ਐਸਟੇਟ: ਰੀਅਲ ਐਸਟੇਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਭਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਉੱਚੇ ਲਾਭਾਂ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

2.  

3. ਸੋਨਾ: ਸੋਨਾ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਿਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਨਫਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੰਡੀ ਵਲਣ-ਵਣ ਵਾਲੇ ਵੈਰੀਏਬਲ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

4.  

5. ਫਿਕਸਡ ਡਿਪੋਜ਼ਿਟਜ਼ (FDs): ਫਿਕਸਡ ਡਿਪੋਜ਼ਿਟਜ਼ ਸਥਿਰ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਖ਼ਤਰਾ-ਹੀਨ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਦਿਓਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਢਲੀ ਰਕਮ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

6.  

7. ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡਜ਼: ਮਿਊਚੁਅਲ ਫੰਡਜ਼ ਉਹ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੁਰੱਖਿਅਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

8.  

9. ਕ੍ਰਿਪਟੋकरੰਸੀਜ਼: ਬਿਟਕੋਇਨ ਅਤੇ ਐਥੇਰੀਅਮ ਵਰਗੀਆਂ ਕ੍ਰਿਪਟੋکرੰਸੀਜ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਉਭਰਤਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਉੱਚੇ ਲਾਭ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਸਥਿਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

10.  

ਕੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਹੈ?

ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿੱਤੀ ਲਕਸ਼ਾਂ, ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਭਾਬਨਾ ਅਤੇ ਮੰਡੀ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

1. ਉੱਚੇ ਲਾਭ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ: ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੇਹਤਰੀਨ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।

2. ਖ਼ਤਰਾ: ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲਾਭ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਡੀ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

3.  

4. ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਗਿਆਨ: ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਡੀ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕੰਪਨੀ ਬਾਰੇ ਵਧੀਆ ਗਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਹੀ ਰਿਸਰਚ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਮੰਡੀ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

5. ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ: ਜੋ ਲੋਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

6.  

7. ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ: ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਸਟੌਕਸ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ। ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨਾ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।

8.  

ਇਸ ਸਾਰ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਲਕਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕੋਈ ਵੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈਣਾ ਉਚਿਤ ਰਹੇਗਾ।